Wpływ dramatycznych przeżyć i lęków matki ciężarnej na losy jej dziecka
Skutki traumy są dziedziczone przez trzy pokolenia. Stres jest stanem, w którym nadmierne emocje prowadzą do przekroczenia norm fizjologicznych, biochemicznych, a nawet anatomicznych. Jeżeli ciężarna wydziela hormony stresu, to mogą one wpłynąć na nią i na rozwój mózgu jej dziecka. Emocje matki kształtują synapsy w mózgu dziecka.
Przewlekły stres powoduje między innymi zmniejszenie liczby neuronów w korze przedczołowej, co prowadzi do zaburzeń w uczeniu, zapamiętywaniu, planowaniu, a nawet do zaburzeń w odróżnianiu dobra od zła. Obumieranie neuronów ma też miejsce w hipokampie, który odpowiada za rozpoznawanie emocji i radzenie sobie z nimi, zatem osoba w przewlekłym stresie źle rozpoznaje emocje i może mieć zaburzenia snu. Powiększaniu w stresie ulegają jądra migdałowate, odpowiedzialne za stres i agresję.
Epigenetyka
Zmiany, które dokonują się w mózgu matki mogą być dziedziczne. Traumatyczne zmiany mogą wpływać na funkcje naszych genów, zaburzać ich prawidłowe działanie. Może to prowadzić do depresji, chorób układu krążenia, cukrzycy itd. Skutki traum dziedziczy się nie tylko po matce i ojcu, ale i po wcześniejszych przodkach (do trzeciego pokolenia włącznie). Na szczęście zmiany epigenetyczne mogą być odwracalne.
Model „RAZ”
– Raz weźmy życie w swoje ręce i RAZ je zmieńmy. Radzenie sobie ze stresem. Aktywność ruchowa. Zdrowe odżywianie. Jako lekarz i neurofizjolog mogę stwierdzić, że w tym modelu najważniejsze jest radzenie sobie ze stresem – mówi profesor Jadwiga-Jośko Ochojska.
Wystarczy chociażby mini medytacja, czyli powtarzanie po cztery razy rano i wieczorem oddychania według zasady: wdech nosem – leczymy do 4, zatrzymujemy powietrze na 7 sekund, wydychamy ustami przez 8 sekund. Po paru minutach dziennie możemy doprowadzić do powstawania nowych neuronów, które powstają tylko wówczas, gdy mamy pozytywne emocje.