Spina spina, aby uzyskać optymalny spin
„Dostęp do leczenia i opieki, a jakość życia” – tak zatytułowana była konferencja online, którą 18 września 2021 roku zorganizowała Fundacja SPINA.
– W czasie konferencji nie zabraknie wykładów poświęconych temu jak opieka medyczna i dostęp do optymalnych wyrobów medycznych wpływają na jakość życia – zapowiadała Dominika Madaj-Solberg, prezes fundacji, i dotrzymała słowa.
Spotkanie zaczęło się od przyznania tytułów Ambasadorów programu SOS dla Pacjentów z Rozszczepem Kręgosłupa. Nominacje wręczał profesor Janusz Bohosiewicz, który takim ambasadorem został podczas poprzedniej konferencji. Działania Fundacji SPINA wspiera teraz troje nowych ambasadorów. Są to:
– profesor Anna Latos-Bieleńska, kierownik Katedry i Zakładu Genetyki Medycznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu,
– profesor Piotr Czauderna, przewodniczący Rady do spraw Ochrony Zdrowia przy Prezydencie RP oraz kierownik Katedry i Kliniki Chirurgii i Urologii Dzieci i Młodzieży Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego,
– doktor Ewa Tobor, wykładowca Śląskiego Uniwersytetu Medycznego oraz Wyższej Szkoły Zarządzania w Częstochowie.
Optymalny spin
Jako pierwszy wystąpił doktor Jakub Gierczyński. Z przeprowadzonych przez niego wiosną 2021 roku badań wynika, że aż 66% organizacji pacjentów wskazało na konieczność zmian w refundacji produktów leczniczych, na przykład cewników hydrofilowych. Doktor podkreślał, że potrzeby, które zdefiniowała Fundacja SPINA oraz związane z nimi zmiany już udaje się realizować. Tak stało się na przykład w zakresie dostępu do technologii medycznych poprzez objęcie osób do 18 roku życia całkowitą refundacją cewników hydrofilowych. – Jestem pod wrażeniem działania fundacji. Spina spina system opieki zdrowotnej wokół pacjenta, aby uzyskać optymalny spin. To nie jest tylko gra słów – powiedział doktor Gierczyński.
Doktor podkreślał również jak ważne jest utworzenie ośrodków eksperckich dla chorób rzadkich i włączenie w ten proces organizacji pacjenckich, takich jak Fundacja SPINA. – W ciągu ostatnich 5 lat odnotowaliśmy blisko 50% wzrost finansowania ochrony zdrowia. Jest tylko taki problem, że to nie za bardzo się przełożyło na poprawę dostępności dla pacjentów – skomentował profesor Piotr Czauderna. – Nowe plany wzrostu finansowania przyjmują inną filozofię. Jednym z takich rozwiązań jest powstawanie centrów eksperckich, w których pacjent otrzyma kompleksową opiekę na przykład w zakresie wad wrodzonych, takich jak rozszczep kręgosłupa – dodał profesor.
Superorganizm
„Sposoby wspomagania osi mózgowo-jelitowej jako szlaku sygnalizacyjnego pomiędzy przewodem pokarmowym a centralnym układem nerwowym” – to temat wystąpienia doktor Anny Brzóski. Prelegentka podkreślała rolę mikrobioty, która stanowi najbardziej gęsty ekosystem bakteryjny na naszej planecie, który można wręcz nazywać superorganizmem.
– Mikrobiota ma udział w trawieniu. Produkuje neurotransmitery, na przykład serotoninę – hormon szczęścia. Utylizuje niestrawione węglowodany i reguluje funkcje ośrodkowego układu nerwowego. – Odżywiając swój organizm, odżywiamy również nasze komórki bakteryjne. Jeżeli nasza dieta jest różnorodna, to dbamy o różnorodność naszych bakterii – podkreślała doktor Brzóska.
– Nasza dieta powinna się składać w połowie z warzyw i owoców, 25% tego, co spożywamy mają stanowić węglowodany, a drugie 25% to produkty białkowe.
– Badania są zgodne – najlepsza dla naszych bakterii jest dieta śródziemnomorska, którą łatwo możemy przełożyć na polskie realia korzystając z produktów zbożowych, strączkowych i na przykład oleju rzepakowego. Pamiętajmy też o piciu wody – podkreślała doktor Anna Brzóska.
Doktor zwróciła uwagę na antyzapalne działanie warzyw krzyżowych, takich jak kapusta, brokuły, kalafior czy brukselka oraz czterech kluczowych przypraw: imbiru, cynamonu, oregano i kurkumy.
Warto również dbać o dostarczanie do organizmu kwasów omega-3, które znajdziemy w rybach (łosoś, pstrąg, makrela, tuńczyk) czy w oleju z alg oraz korzystać z żywności fermentowanej – zarówno z produktów mlecznych (kefiry, maślanka, jogurty), jak i z kiszonych warzyw.
Warto przeczytać:
X Konferencja 2021
Inkubator Pomocy Sieci SOS dla Rozszczepu Kręgosłupa
Fundacja SPINA wprowadza podstawy skoordynowanej opieki dla pacjentów z rozszczepem kręgosłupa. Konferencja inicjująca program odbyła się 25 marca. Przedstawiamy krótkie podsumowanie.
– Chciałbym, żeby 1 lipca NFZ rozpoczął finansowanie produktów medycznych wydawanych na zlecenie według nowych reguł – zapowiadał podczas konferencji Maciej Miłkowski, wiceminister zdrowia.
W wykazie będzie wyodrębniona grupa produktów, w której znajdą się między innymi: jednorazowe cewniki hydrofilowe dla dzieci oraz hydrofilowe cewniki urologiczne aktywowane wodą i jednorazowe cewniki hydrofilowe gotowe do użycia natychmiastowego. Zmienione zostaną także limity refundacji pieluchomajtek i pieluch.
Pacjenci do 18 roku życia nadal będą pokrywać 30% ceny cewników. Ministerstwo chce przyjąć następujące limity cenowe:
– cewniki suche – 80 groszy,
– cewniki hydrofilowe aktywowane wodą – 2,45 zł,
– cewniki hydrofilowe gotowe do użycia natychmiastowego – 5,10 zł.
Finansowanie według nowych zasad może rozpocząć się 1 lipca.
Minister zapowiadał także wyodrębnienie centrów kompetencji dla chorób rzadkich. Dany ośrodek będzie koordynował sposób leczenia, w tym programy lekowe.
Podkreślał, że podmioty lecznicze mogą otrzymać dodatkowe środki na leczenie pacjentów poniżej 18 roku życia.
Ambasador
Podczas konferencji profesor dr hab. n. med. Janusz Bohosiewicz został ambasadorem programu SOS dla Pacjentów z Rozszczepem Kręgosłupa.
Rozszczep kręgosłupa należy do grupy chorób rzadkich, chociaż do rzadkich wcale nie należy. Według naszych szacunków w Polsce żyje kilka tysięcy osób z rozszczepem, a co roku rodzi się około 150 dzieci. Te liczby zobowiązują – zauważył profesor.
Na Śląsku operowaliśmy już około 180 dzieci z rozszczepem kręgosłupa. To najwięcej w Europie. Nieważne czy dziecko zostało zoperowane przed urodzeniem czy po. Ważne jest by zapewnić temu dziecku opiekę na całe życie – dodał profesor Bohosiewicz.
Sylvia Roozen, General Secretary IFSBH, zauważyła, że osoby niepełnosprawne mają prawo do osiągnięcia najwyższego możliwego poziomu stanu zdrowia, bez dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność. Tak zapisano w artykule 25 Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. – Program SOS jest wielką inspiracją dla organizacji z całego świata – powiedziała Roozen.
Z perspektywy doświadczonych lekarzy
– W procesie opieki nad noworodkiem z rozszczepem kręgosłupa potrzebne jest wsparcie środowiskowe. Ważne są osoby, które mają wiedzę praktyczną, osobiste doświadczenia, które wiedzą o czym mówią. Tu właśnie pojawia się pomoc oferowana przez Fundację SPINA. W naszym szpitalu informacje o fundacji są umieszczone w takim miejscu, że rodzice w drodze na oddział, muszą obok nich przejść – poinformowała zebranych profesor Iwona Maruniak-Chudek, Klinika i Oddział Neonatologii, Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka GCZD WNMK SUM w Katowicach.
Z kolei profesor Tomasz Koszutski zauważył, że jeszcze w połowie ubiegłego wieku pacjenci z przepukliną oponowo-rdzeniową nie dożywali okresu dojrzałości, umierali w wieku 10-12 lat z powodu chorób układu moczowego. – Teraz widzę olbrzymi problem, kiedy pacjenci kończą 18 lat i muszą poszukać ośrodka, który nadal będzie ich leczył. Widzę potrzebę powstania ośrodka, w którym 11 różnych specjalistów będzie konsultować takich pacjentów jednocześnie – mówił profesor.
– Polska to pierwszy kraj w Europie, który zaczął się zajmować rozszczepem kręgosłupa. Operacja prenatalna pozwala dziecku uniknąć przynajmniej 6 zabiegów, które musiałoby odbyć po urodzeniu. Taka operacja stwarza dzieciom szansę na lepszy rozwój psychointelektualny. Operacja wewnątrzmaciczna to początek drogi. Żeby życie operowanych dzieci rzeczywiście było lepsze, wymagana jest współpraca wielu ludzi – podkreślała profesor Anita Olejek, kierownik Oddziału Klinicznego Ginekologii, Położnictwa i Ginekologii Onkologicznej Szpitala Specjalistycznego Nr 2 w Bytomiu, Śląskie Centrum Perinatologii, Ginekologii i Chirurgii Płodu w Bytomiu.
Dr hab. n. med. Mateusz Zamłyński, chirurg płodowy z tej samej placówki, podkreślał, że latach 2005-2015 ankietowaliśmy naszych pacjentów skąd dowiedzieli się o możliwości leczenia in utero. 60% ankietowanych dowiedziało się o takiej możliwości z innych źródeł niż lekarz prowadzący. W ostatnich latach obserwujemy zmianę i więcej lekarzy prowadzących informuje o takiej możliwości.
– W XXI wieku powinniśmy być wszyscy przekonani, że leczenie przepukliny oponowo-rdzeniowej w okresie prenatalnym to najlepsze rozwiązanie – zauważył profesor Mirosław Wielgoś, kierownik I Katedry i Kliniki Ginekologii i Położnictwa Uniwersyteckiego Centrum Zdrowia Kobiety i Noworodka WUM.
– Największe problemy, z naszego punktu widzenia, zaczynają się po operacji. Wiele pacjentek zwraca uwagę na problemy z konsultacjami dzieci, które były operowane prenatalnie. Potrzebna jest sieć szpitali i osób, które mogłyby konsultować pacjentki po operacjach wewnątrzmacicznych. Ogromną pracę w tym zakresie wykonuje Fundacja SPINA. Dzięki SPINIE matki są informowane, jakie dokładnie kroki mają podejmować – podkreślał dr Przemysław Kosiński, I Katedra i Klinika Ginekologii i Położnictwa Uniwersyteckiego Centrum Zdrowia Kobiety i Noworodka WUM.
Perspektywa osób z rozszczepem kręgosłupa
– W Polsce rodzi się rocznie 11-12 tysięcy dzieci z poważnymi wadami wrodzonymi. Rejestrowane są nie tylko wady rozpoznane przy urodzeniu, ale także te, które ujawniają się do 18 roku życia. Od 2008 roku spada w naszym kraju liczba żywo urodzonych dzieci z rozszczepem kręgosłupa – to głównie skutek terminacji ciąży po rozpoznaniu rozszczepu – analizowała profesor Anna Latos-Bieleńska, Kierownik Katedry i Zakładu Genetyki Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu.
– Fundacja SPINA działa w Radzie Organizacji Pacjentów przy Rzeczniku Praw Pacjenta i chciałbym bardzo podziękować za pracę fundacji na rzecz kobiet, które wspiera i którym pomaga. Przekazaliśmy do wszystkich wojewodów informacje o programie SOS dla Pacjentów z Rozszczepem Kręgosłupa. – poinformowała Marzanna Bieńkowska, zastępca dyrektora Departamentu Dialogu Społecznego i Komunikacji Biura Rzecznika Praw Pacjenta.
Adrian Filip, Samodzielny Publiczny Dziecięcy Szpital Kliniczny w Warszawie, wolontariusz Fundacji Spina, urodzony z rozszczepem kręgosłupa opisał swoją codzienność:
– Na przekór wszystkiemu prowadzę w miarę normalne życie. Samodzielnie chodzę, ukończyłem dwa kierunki studiów. Moje życie nie jest tak beztroskie jak osób bez rozszczepu. Mam częste wizyty u neurochirurgów, chirurgów, urologów, ortopedów, fizjoterapeutów. Miałem implantację zastawki komorowo-przedsionkowej, aby zapobiegać rozwojowi wodogłowia. Przeszedłem kilka operacji pęcherza moczowego.
Od 10 roku życia muszę 6-7 dziennie dbać o czyste i jałowe cewnikowanie. Opuszczając dom, muszę pamiętać o rękawiczkach, odkażaczu. Tradycyjne samocewnikowanie jest krępujące. Robię to ponad 20 lat i nadal czuję dyskomfort psychiczny, kiedy muszę iść z reklamówką do toalety.
– W całej Europie stosuje się powszechnie cewniki hydrofilowe. Są lepiej dostosowane, krótsze, powleczone żelem, łatwo je schować, łatwiej aplikować. W dodatku cewniki te redukują o 20% ryzyko zakażeń. Jedyną ich wadą jest koszt. Trzeba na nie wydać około 1000 zł miesięcznie. To olbrzymia bariera dla osób z rozszczepem kręgosłupa – zauważył Adrian Filip.
– W programie SOS dla Pacjentów z Rozszczepem Kręgosłupa chcemy pokazać osobom, które dopiero się dowiedziały, że ich dziecko przyjdzie na świat z rozszczepem, że czeka je inne życie. Nie lepsze, nie gorsze. Po prostu inne. Fundacja dba o to, żebyśmy na takie spotkania szli przeszkoleni. Zgłosiłam się, bo dużo dostałam od innych. Jeśli tylko historia naszej rodziny komukolwiek może pomóc, nawet podjąć decyzję o utrzymaniu ciąży, to chciałabym nieść innym otuchę, dawać nadzieję i dzielić się wiedzą – poinformowała Barbara Majewska-Fietko, wolontariuszka Programu.
Rozwiązania systemowe
– Moje zaniepokojenie wzbudzają limity proponowane przez Ministerstwo Zdrowia. W mojej opinii są za niskie. Ministerstwo Zdrowia nie może być resortem finansów. Powinno dbać o życie i zdrowie, nie o finanse. Od tego jest inne ministerstwo – zauważył dr Leszek Borkowski, Fundacja „Razem w Chorobie”.
– W najbliższym czasie chciałbym zorganizować spotkanie komisji zdrowia poświęcone chorobom rzadkim. W moim przekonaniu potrzeba działań wielokierunkowych, w tym lepszej diagnostyki, która pozwoli też w lepszym podejmowaniu działań terapeutycznych. Drugim elementem jest działanie państwa już po urodzeniu dziecka. Wsparcie finansowe dla osób wychowujących takie dzieci. Mam nadzieję, że to ulegnie zmianie i pomoc będzie dużo większa. Kolejnym elementem jest kwestia cewników i ich refundacja. W tej sprawie, nie czekając na posiedzenie komisji zdrowia, napiszę interpelację. Proszę o pomoc w jej opracowaniu – podkreślał dr Tomasz Latos – Przewodniczący Sejmowej Komisji Zdrowia.
Ostatnim prelegentem był dr n. med Jakub Gierczyński, ekspert systemu ochrony zdrowia, IZWOZ/CoVBHC UŁa, który zwrócił uwagę na to, że:
– W 2020 roku wydaliśmy na wyroby medyczne 1,223 mln zł. Na cewniki urologiczne przeznaczyliśmy 0,9 % tej kwoty. W 2021 całość budżetu to 120 miliardów zł. W Polsce mamy około 2000 osób cewnikujących się. Pełna refundacja cewników hydrofilowych dzieciom i młodzieży to byłby koszt 8 mln zł rocznie. Mówimy tu o cewnikach, które są obecne na rynku od 1983 roku, a my je ciągle traktujemy jako nowoczesne. Nie mówimy o cewnikach teleskopowych, które można schować do kieszeni. Mówimy tu po prostu o
cewnikach, które spełniają normy jakościowe, sterylnościowe i są zalecane przez towarzystwa urologiczne.
Dopłata 30% w przypadku osób niepełnosprawnych, przewlekle chorych jest archaizmem. To naprawdę nie jest duży wydatek budżetowy, żeby na początku objąć pełna opieką osoby do 18 roku życia.
Projekt realizowany z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy, finansowanego z Funduszy EOG.
Program SOS jest objęty patronatem Rzecznika Praw Pacjenta oraz Polskiego Rejestru Wrodzonych Wad Rozwojowych.
IX Konferencja 2020
„Każda góra jest do zdobycia” – pod takim hasłem 5 września 2020 roku odbyła się IX konferencja i warsztaty Fundacji SPINA dla osób z niepełnosprawnością ruchową. Wydarzenie to przejdzie do historii, nie tylko ze względu na poruszane tematy, ale również z tego powodu, że była ona pierwszą konferencją , zorganizowaną przez fundację w trybie online. Nietypowy czas nakreślony pandemią postawił nas przed kolejnym wyzwaniem… i tym razem “zdobyliśmy kolejną górę”.
Na konferencji poruszono ważne tematy medyczne, psychologiczne, edukacyjne. Mieliśmy okazję wysłuchać wykładów: prof. Anny Latos-Bieleńskiej – „Wady towarzyszące spina bifida w polskiej populacji”, prof. Jerzego Sułko – „Możliwości leczenia ortopedycznego dzieci z przepukliną oponowo-rdzeniową”, dr. Mateusza Zamłyńskiego – „Preselekcja i kwalifikacja pacjentów do wewnątrzmacicznego zamknięcia przepukliny oponowo-rdzeniowej” oraz dr. Przemysława Kosińskiego, który podjął temat leczenia prenatalnego.
Część konferencji poświęconej zagadnieniom psychologiczno-edukacyjnym rozpoczęła prof. Magdalena Chrościńska-Krawczyk podejmując temat „Zaburzenia zachowań i emocji u dzieci z przepukliną oponowo-rdzeniową”. Następnie mogliśmy wysłuchać prelekcji mgr Marty Błońskiej – „Jak nowe technologie wpływają na proces wychowania i nauczania?” oraz mgr Dolores Anny Żakiewicz – „Pozytywna dyscyplina”.
Ciekawą częścią konferencji był moduł warsztatowy dedykowany dorosłym z rozszczepem kręgosłupa. W czasie zajęć prowadzonych przez dr. hab. n. med. Krzysztofa Nowosielskiego oraz mgr Magdalenę Łosik poruszony został temat seksu – „Co z tym seksem? Okiem ginekologa i położnej, o tym jak się cieszyć życiem seksualnym, mimo trudności”.
Kolejne warsztaty poprowadziła prezes Fundacji SPINA, mgr Dominika Madaj-Solberg, we współpracy z Małgorzatą Kosińską. Ich temat brzmiał: „Moje korzyści z choroby – dobre życie z perspektywy dorosłej osoby niepełnosprawnej: jak wspomóc samego siebie w tym procesie – warsztaty terapeutyczno-rozwojowe dla dorosłych osób z niepełnosprawnością”.
Nie zabrakło również akcentów sportowych czy podróżniczych – w piękną podróż „Rowerem po Islandii” zabrał nas Dariusz Sobczak.
IX Konferencję Fundacji SPINA odbyła się pod patronatem Prezydenta Miasta Katowic, Rzecznika Praw Pacjenta, Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Katowicach, oraz Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.
Patronat medialny nad konferencją objęła TVP3. A całość wydarzenia wsparł i gościł w swoich murach Uniwersytet SWPS Katowice.
WIRTUALNY PLAKAT KONFERENCJI „KAŻDA GÓRA JEST DO ZDOBYCIA”
VIII Konferencja 2019
VIII spinowa konferencja odbyła się 7 września 2019 roku. Poruszono tematy dotyczące zaburzeń poznawczych jak również jednostki w kryzysie. Dowiedzieliśmy się jak pomóc swojemu dziecku w lepszym funkcjonowaniu w szkole i przyjrzeliśmy się bliżej komórkom macierzystym. Dla młodzieży zaproponowano szermierkę na wózkach. Nie zapomnieliśmy też o naszych najmłodszych, dla nich odbyły się warsztaty i aktywne zajęcia. Jak co roku, można było skorzystać z konsultacji medycznych.
VII Konferencja 2018
VII konferencja i warsztaty Fundacji SPINA dla osób z niepełnosprawnością ruchową pod hasłem „Razem Wokół Tych, Którzy Nas Potrzebują” odbyła się 15 września 2018 roku. Na konferencji poruszono też mało znany temat w Polsce… Zaburzenia kognitywne (poznawcze) charakterystyczne dla dzieci i młodzieży z rozszczepem kręgosłupa i wodogłowiem.
V Konferencja 2014
8 lutego 2014 roku w Górnośląskim Centrum Zdrowia Dziecka odbyła się V Konferencja Fundacji SPINA pod hasłem „Moja Głowa, Moje Ręce, Moje Nogi – Jestem Całością”.